Przedstawiamy charakterystyczne etapy rozwoju dziecka w wieku 3-6 lat – część 2.

Pięciolatek

Około piątego roku życia, po przejściu okresu buntu, który może przypadać na wiek czterech lat albo nieco później, u wielu dzieci powraca czas błogiej równowagi. Stają się pogodzone ze sobą, przyjacielskie, spokojne, można na nich polegać. Zmienia się ich sposób zabawy. Nie przerywają wykonywanego zadania, dążą do skończenia budowli, doprowadzają wyścig do końca. Łączą zabawę z doświadczaniem, poszukiwaniem, tworzeniem i pracą.

Pięciolatki są ruchliwe, mają niespożytą energię i ogromną ciekawość świata. Coraz lepiej mówią.

Dzieci w tym wieku chętnie rozwijają nowe kompetencje, ponieważ mają już świadomość swoich dotychczasowych umiejętności. Zaczynają dostrzegać swoje ograniczenia, ale też obszary, w których są dobre. Mogą już przejawiać zainteresowanie nauką, na przykład uczeniem się literek, pisania i czytania – ale nie powinno być w tym żadnego elementu przymusu.

U pięciolatka nie należy lekceważyć nieprawidłowości związanych z wymową. Warto udać się do logopedy, jeśli dziecko sepleni, nie wymawia określonych głosek, trudno go zrozumieć. Inaczej nieprawidłowości te mogą się utrwalić.

Choć nadal doskonali się motoryka przedszkolaka, to właśnie jego rozwój emocjonalno-społeczny jest teraz najbardziej intensywny. Z jednej strony zachowanie pięciolatka może być wciąż przepełnione brawurą, a nawet agresją (słowną lub fizyczną), dziecko krzyczy, histeryzuje, płacze, robi dzikie awantury, obraża się, a nawet pluje, kopie czy bije. Z drugiej – rozczula gestami empatii (odczytywanie trudnych emocji innych i próby pocieszania).

Pamiętaj, że dziecko bardzo silnie odczuwa emocje i nie zawsze potrafi sobie z nimi radzić. Rolą rodzica jest w tym pomagać, rozmawiać, nazywać stany emocjonalne i poszukiwać wraz z dzieckiem (gdy się już uspokoi) innych sposobów wyrażania trudnych emocji, takich jak złość. Jednocześnie jednak trzeba pilnować granic, które maluch testuje, bo to jedna ze składowych jego poczucia bezpieczeństwa.

Koordynacja ruchów u pięciolatka jest już dużo lepsza niż rok wcześniej. Dziecko jest zazwyczaj szaleńczo ruchliwe, ale nadal nie jest w stanie przewidzieć konsekwencji swoich działań.

Pełen energii pięciolatek chętnie angażuje się w zabawy ruchowe i ma dobrze rozwinięty zmysł równowagi. Potrafi iść wzdłuż wyznaczonej na podłodze linii. Przez dłuższą chwilę może stać na jednej nodze, skakać na niej w miejscu i do przodu. Utrzymuje równowagę nawet przy zamkniętych oczach.

Jeśli  dziecko lubi jazdę na rowerze czy hulajnodze, zadbaj o jego bezpieczeństwo: wybierz odpowiednie miejsce do jazdy, załóż mu ochraniacze i kask. Możesz już zachęcać malucha do innych form aktywności, takich jak pływanie, taniec czy jazda na wrotkach.

Pięcioletnie dziecko z łatwością przyswaja zasady gry i potrafi ich przestrzegać. Gorzej przychodzi mu jednak godzenie się z porażką. Z grupowych zabaw ruchowych można zaproponować np. „stary niedźwiedź mocno śpi” czy zabawę w klasy. Jeśli dziecko nie uczęszcza do przedszkola, warto skorzystać z oferty klubów i bawialni dla maluchów. Będzie to okazja do poznawania nowych towarzyszy zabaw.

Rączki pięciolatka są coraz sprawniejsze, lepsza jest też koordynacja oko-ręka. Dzięki temu coraz lepiej idzie mu malowanie, wycinanie, klejenie, lepienie z plasteliny. Obrazki dziecka mają coraz więcej szczegółów i są bliższe rzeczywistości. Maluch w tym wieku bardzo lubi muzykę, może więc chętnie grać na cymbałkach, trójkącie, bębenku czy pianinku.

Na przełomie piątego i szóstego roku życia mogą zacząć wypadać pierwsze zęby mleczne.

Sześciolatek

W wieku sześciu lat może pojawić się kolejny kryzys, związany z ogromnym rozwojem układu nerwowego. Objawia się on zmęczeniem, rozchwianiem emocjonalnym, zdezorientowaniem.

Dziecko na wszystko reaguje bardzo emocjonalnie. W jednej chwili może przejść od radości i euforii do ataku złości. Można też zaobserwować u niego nowe lęki: strach przed ciemnością, samotnością, burzą, duchami. Próbując sobie z tym radzić, może obgryzać paznokcie i skórki, czy dłubać w nosie.

Sześciolatki wchodzą w kolejną fazę rozwoju emocjonalnego. W tym wieku rodzi się potrzeba współzawodnictwa i wygrywania. Z trudem znoszą krytykę, dlatego mogą kłamać i oszukiwać.

Bywają krnąbrne, niegrzeczne. Gotowe są dyskutować o każdym poleceniu godzinami. Często chcą zbyt wiele na raz. Chcą być w centrum uwagi, chcą być najbardziej kochane, najlepiej oceniane, mieć wszystkiego najwięcej. Bardzo pomocne są wówczas motywacje zawierające podziw i uznanie dla osiągnięć dziecka. Sześciolatki potrzebują dużo uwagi i spokoju, ponieważ ten okres jest dla nich trudny. Najlepiej rozmawiać z nimi jak najwięcej i wspólnie szukać źródeł napięć i problemów.

W sytuacjach, które wiążą się z silnymi przeżyciami, które są dla dziecka trudne – może pojawiać się poczucie winy. Malec może obwiniać się za rozwód rodziców czy śmierć ukochanego zwierzęcia. Dziecko zadaje w tym czasie dużo niełatwych pytań, m.in. związanych ze śmiercią i tym, co dzieje się po niej. Może też pojawić się pytanie: „skąd się biorą dzieci?”.

Pod koniec szóstego roku powraca etap uspokojenia, pewności siebie i zadowolenia. W tym czasie następują ogromne zmiany w zachowaniu dziecka. Choć zdarza się, że wciąż ulega emocjom, coraz lepiej radzi sobie z ich wyrażaniem. Coraz lepiej rozumie, że swoim zachowaniem może kogoś urazić, zasmucić, sprawić przykrość. Rozpoznaje emocje, potrafi je nazywać i opisywać, rozwija empatię. Potrafi też podporządkować się regułom, czekać na swoją kolej, wykonywać polecenia.

W tym wieku dziecko sprawnie i samodzielnie wykonuje podstawowe czynności higieniczne. Znacznie wzrasta precyzyjność ruchów dłoni, dzięki czemu może tworzyć rysunki tematyczne z wieloma elementami, odtwarzać wzorki, podejmować próby pisania. Potrafi narysować podstawowe figury geometryczne, nazywać kolory, dni tygodnia i miesiące. Odróżnia stronę prawą od lewej.

Maluch jest bardzo aktywny fizycznie, dlatego warto mu zapewnić odpowiednią porcję bezpiecznego ruchu. Można zacząć z nim rozmawiać na temat różnych niebezpieczeństw i zagrożeń, z którymi może się spotkać – jest już wystarczająco duży, by to zrozumieć.

Wielu rodziców zadaje sobie pytanie, czy dziecko jest już gotowe pójść do szkoły. Zależy to nie tylko od rozwoju fizycznego, ale także intelektualnego i emocjonalnego.

Podczas bilansu sześciolatka, lekarz pediatra powinien ocenić rozwój motoryczny i rozwój intelektualny dziecka, zmierzyć wzrost i wagę, zbadać wzrok, sprawdzić, czy nie ma wad postawy i wad wymowy i ocenić tzw. dojrzałość szkolną. W razie konieczności skierować malucha na dalsze badania, np. do logopedy.

Dzieci w tym wieku stają w obliczu końca pewnego etapu rozwoju i początku całkiem nowego. Niedługo pójdą do szkoły.

Podsumowanie wieku przedszkolnego

Wiek przedszkolny to bardzo ważny okres dla rozwoju społecznego dziecka. Wzrasta w tym czasie autorytet innych osób niż rodzice, znaczenia nabierają też rówieśnicy. Wiele dzieci rozpoczyna w tym czasie przedszkolną edukację. Nowa sytuacja społeczna stawia przed nimi nowe wyzwania, takie jak słuchanie i rozumienie poleceń skierowanych do grupy, uczenie się wierszy i piosenek. Maluchy zaczynają coraz lepiej rozumieć i respektować zasady obowiązujące w grupie.

W tym okresie pojawiają się u dziecka nowe odczucia, takie jak wstyd, zakłopotanie, duma i zazdrość, rozwija się empatia. Przedszkolaki jednak nie zawsze radzą sobie ze swoimi emocjami, potrzebują pomocy i wsparcia rodziców. Potrzebują też jasnych granic, które rodzice powinni dla nich wytyczać.

Maluchy nadal bardzo chętnie się bawią. Wśród ulubionych zabaw pojawiają się te związane z plastyką, muzyką, tańcem, zabawy ruchowe w grupie oraz współzawodnictwo, które budzi szereg emocji. Jedną z form zabawy staje się nauka, często podejmowana chętnie, o ile nie wiąże sie z przymusem

Mowa staje się narzędziem komunikacji społecznej. Przedszkolak za pomocą słów przekazuje swoje myśli, pragnienia, emocje i uczucia. To czas, kiedy kończy się kształtowanie systemu językowego. Zwieńczeniem tego okresu rozwojowego jest osiągnięcie dojrzałości szkolnej.

0
    0
    Koszyk
    Koszyk jest pustyWróć do sklepu