Asertywność to umiejętność, która bardzo przydaje się w procesie wychowawczym. Dzieci obserwują nasze zachowania i to z nich najwięcej się uczą. Dlatego najłatwiej nauczyć dziecko asertywności, samemu będąc asertywnym – wobec niego i wobec innych dorosłych. A jakie są korzyści? Asertywna komunikacja z dzieckiem uczy go stawiania granic i szanowania granic innych. Uczy też radzenia sobie z odmową i nie przyjmowania jej jako ataku na siebie. Takie umiejętności przydają się zarówno w dzieciństwie, jak i w dorosłym życiu.

Czym jest asertywność?

Potocznie kojarzy się ją z umiejętnością mówienia „nie”. Asertywność to jednak nie tylko stawianie granic i odmawianie, to również umiejętność wyrażania swoich uczuć, potrzeb, emocji, opinii bez intencji zranienia drugiej osoby.

Postawa asertywna jest jedną z możliwych reakcji. Obok niej są też inne typy reakcji: unikanie lub agresja. Zachowanie asertywne to szukanie porozumienia przy poszanowaniu swojej osoby                         i swoich granic oraz granic innych osób. Zachowanie uległe to przyjmowanie narzuconego zdania lub zachowania, bez respektowania własnych granic. Zachowanie agresywne to z kolei narzucanie własnego zdania lub zachowania innym, bez respektowania ich granic.

Trzy sposoby reakcji w kontaktach z dzieckiem

Wychowując dziecko często musimy balansować pomiędzy tymi trzema typami zachowań. Różnicę pomiędzy reakcją asertywną, a reakcjami z pozycji siły lub uległości w codziennych sytuacjach rodzinnych najlepiej można zobaczyć na przykładach.

Kiedy prosisz dziecko, by posprzątało swój pokój, a ono odmawia ze złością, możesz zareagować          z pozycji siły, mówiąc na przykład:

– Masz to zrobić, bo ja ci każę. A jeśli nie, to porozmawiamy inaczej.

Możemy też próbować sprawę załagodzić, mówiąc na przykład:

– Posprzątam za ciebie, ale to ostatni raz.

Natomiast reakcja asertywna mogłaby w tym przypadku brzmieć:

– Umawialiśmy się, że dzisiaj posprzątasz. Dlatego nie przyjmuję twojego sprzeciwu. Potem chętnie porozmawiam o tym, co cię tak zdenerwowało. Widzę, że jest ci przykro.

Reakcja ta stawia granice a jednocześnie pokazuje dziecku, że jego emocje i uczucia są dla nas ważne, że je dostrzegamy.

Domowy trening asertywności

Konsekwentne stosowanie postawy asertywnej wobec dziecka przyzwyczaja je do tego, że rodzic mu odmawia i ma do tego prawo.

W domowym treningu asertywności dobrze się sprawdza metoda „zdartej płyty”, czyli konsekwentne i spokojne, ale stanowcze trwanie na swoim stanowisku i powtarzanie tego samego komunikatu.

Pamiętajmy, że to nie złość jest problemem, tylko sposób jej wyrażania. Dlatego uspokajając dziecko nie mówmy „Nie złość się”. Dziecko ma prawo odczuwać wszystkie emocje (zarówno radość i euforię, jak i złość oraz smutek) – nie należy ich blokować. Rolą rodziców jest nauczenie dziecka, jak może wyrażać swoją złość inaczej, w sposób nie raniący innych i taki, który pomoże mu w społecznym funkcjonowaniu.

Gdy już emocje opadną, porozmawiaj z dzieckiem i wyjaśnij mu swoją odmowę. Posłuchaj tego, co mówi, może znajdziecie inny sposób, inne rozwiązanie które będzie akceptowalne dla wszystkich. Kiedy odmowa odbywa się w atmosferze miłości i życzliwości, dziecko uczy się ją przyjmować.

Asertywność to ważny element wychowania

Dziecko potrzebuje granic, aby czuć się bezpiecznie. Potrzebuje słyszeć czasem „nie”, by nauczyć się, że życie nie zawsze mówi „tak”. Powinno nauczyć się przyjmować odmowy i radzić sobie z towarzyszącym im emocjom: złością, smutkiem, poczuciem krzywdy.

Asertywna postawa rodziców to bardzo ważny element wychowania. Dzięki niej dziecko uczy się

akceptować fakt, iż każdy człowiek ma prawo czegoś odmówić i zachować swoje zdanie.

Dowiaduje się, że w relacjach ważna jest dobrowolność i wszyscy mają takie same prawa. Otrzymuje życiową lekcję bycia w zgodzie ze sobą i otoczeniem. Te umiejętności przydadzą mu się w szkole, w pracy i w przyszłych związkach.

Asertywność jest naszym wyborem

Wybierając reakcje asertywne, możemy konsekwentnie trzymać się naszych założeń wychowawczych, wychodząc przy tym naprzeciw emocjom i potrzebom dziecka i nie zapominając o własnym komforcie psychicznym.

Warto pamiętać, że za każdym razem asertywna postawa jest naszym wyborem. Jeśli widzimy w niej wartość dla siebie i dla naszej rodziny, możemy się jej uczyć. Asertywność możemy bowiem doskonalić, tak jak każdą umiejętność społeczną. I nigdy nie jest za późno, żeby zacząć.

0
    0
    Koszyk
    Koszyk jest pustyWróć do sklepu